به اندازه توضیح دهید:
وقتی سعی می کنید به بچه ها امر و نهی نکنید و از آن ها سؤال های دو پهلو نپرسید، به نکته ی دیگری نیز باید توجه کنید. نباید مسئله ای را خیلی برای آن ها توضیح دهید!
اگرچه بسیاری از متخصصان روان شناسی می گویند که اگر بچه ها را خوب قانع کنید و برای همه چیز دلیل بیاورید، آن ها متقاعد می شوند. اما من می گویم که منظور این روش این نیست که در خصوص مسائل مختلف به فرزندانمان توضیح دهیم. اما نباید فراموش کنید که مسائل را به اندازه توضیح دهید.
وقتی شما سعی می کنید، جایگاه خود را به عنوان پدر یا مادر برای بچه ها مشخص کنید و بعد از آن ها چیزی می خواهید، درواقع از قدرت و بزرگی خودتان کم می کنید. در این شرایط حتی بچه ها هم گیج می شوند. بسیاری از والدین سعی می کنند که بچه ها را متقاعد کنند به حرف ان ها گوش بدهند.
آن ها به بچه هایشان این آزادی را نمی دهند که با حرف های آن ها مخالفت کنند. بچه ها باید بدانند که پدر ومادر رئیس خانه هستند و حرف اول را می زنند. ولی آن ها می توانند با نظر والدین خود مخالفت کنند.
رفتار اصولی:
ضرورتی ندارد که به فرزند خودتان بگویید:”حالا باید به رختخواب بری. فردا روز سختی در پیش داری.” “می شه دندون هات رو قبل از خواب مسواک بزنی؟”
به جای این جملات فقط به او بگویید: “میشه دندون هاتو مسواک بزنی؟” ودیگر توضیح اضافی ندهید. وقتی برای بچه ها دلیل تراشی کنید، بچه ها با دلیل شما مخالفت می کنند. اما وقتی دلیل برای انجام کار آنها نیاورید و توضیح اضافه ندهید، دیگر ان ها بهانه ای برای مخالفت کردن با شما ندارند.
بیشتر مرد ها این مشکل را با همسرانشان دارند. وقتی خانم ها از همسرانشان می خواهند تا برایشان کاری انجام دهند، کلی مسئله را توضیح می دهند و می گویند چرا شوهرشان باید به آن ها کمک کند و برای آن ها کاری انجام دهد.
به جای گفتن یک جمله ی ساده، چندین جمله در توضیح درخواست خودشان می گویند. خانم ها باید بدانند که هر قدر در این مورد بیشتر حرف بزنند و مسئله را بازتر کنند، شوهرشان بیشتر مقاومت می کند و به درخواست آن ها توجهی نمی کند. پس حتی در روابط بین همسران نیز فراموش نکنید که مسائل را به اندازه توضیح دهید.
بچه ها هم همینطور هستند؛ هرقدر درخواست و خواسته ی خودتان را ساده تر و کوتاه تر بیان کنید، آن ها بهتر به حرف شما گوش می دهند.
وقتی بچه ها به حرف های شما گوش می دهند و با شما همکاری می کنند، بهتر می توانید بقیه ی حرف ها و نصیحت های خودتان را به آن ها بگویید.
اگر می خواهید به بچه هایتان بگویید که چرا زود رفتن به رختخواب خوب است، هر وقت به رختخواب رفت این مسئله را برایش توضیح دهید. نه قبل از رفتن به رختخواب.
بعد از اینکه او به رختخوابش رفت، می توانید به او بگویید:”من خیلی از کارهای تو راضی هستم. تو دندان ها تو مسواک زدی. حال می تونی با خیال راحت بخوابی و برای کارهای فردا کاملا استراحت کنی. فردا روز بزرگی است. اگر شبها زود بخوابی، خستگی ات در میره و فردا کسل نیستی”
اما بیشتر پدر و مادرها وقتی بچه ها به حرف های آن ها گوش نمی دهند، یا وقتی کار بدی از آن ها سر زده، سعی می کنند با آن ها حرف بزنند و آن ها را تشویق کنند تا کارهای خوب انجام دهند.
اما توجه داشته باشید که در چنین مواقعی بچه ها بیشتر احساس بی لیاقتی و ناتوانی می کنند و طبیعی است که نخواهند با شما همکاری کنند و به حرف های شما گوش کنند. شاید استفاده از این روش برای بچه های کم سن و سال تر مفید باشد. اما در دوران بلوغ ،هر قدر بیشتر سعی کنید بچه ها را نصیحت کنید تا آن ها به حرف های شما گوش کنند،آن ها بیشتر نافرمان و تهاجمی می شوند. اما اگر می خواهید بچه ها با شما همکاری کنند،خواسته های خود را ساده و بدون دادن توضیح اضافی مطرح کنید.
حالا مثال هایی در این مورد می آورم و می گویم به جای گفتن توضیحات اضافی، پدر و مادرها باید به بچه هایشان چه بگویند.
اینطوری نگو: | اینطوری بگی بهتره: |
امروز خیلی تلویزیون تماشا کردی. حالا وقتشه که تلویزیون را خاموش کنی .دوست دارم از وقتت به نحو دیگه ای استفاده کنی. | می شه لطفا تلویزیون رو خاموش کنی و بری سراغ یک کار بهتر؟ |
هر وقت بخوای به مدرسه بری، یادت می ره کفش ها تو کجا گذاشتی. ازت می خوام همیشه کفش ها تو یه جای مخصوص بذاری تا هر وقت خواستی اونا رو بپوشی ، راحت پیداشون کنی. | میشه لطفا همیشه کفشاتو یه جای به خصوص بذاری، تا هر وقت خواستی اونارو بپوشی،راحت پیداشون کنی؟ |
کل روز دنبالت راه می رم و وسایلت رو دنبالت جمع می کنم،همین الان برو وسایلی که ریخت و پاش کردی رو جمع کن. | می شه لطفا وسایلی که ریخت و پاش کردی رو جمع کنی؟ |
امروز خیلی خسته ام و نمی تونم ظرف ها رو بشورم ازت می خوام تو ظرف ها رو بشوری. | میشه لطفا امروز ظرف ها رو تو بشوری؟از این کارت خیلی خوشحال می شم. |
اگر با تمرین مداوم زیر نظر یک کوچ حرفه ای، یاد بگیرید که مسائل را به اندازه توضیح دهید، هم جایگاه خوذ به عنوان والد و هم آرامش فرزند خود را حفظ کرده اید…
جهت پرورش هرچه بهتر فرزند خود می توانید با تهیه «پکیج شخصیت فرزندت را بساز» به حرفه ای ترین شکل ممکن با فرزند خود در مسیر رشد همراه شوید.
ارادتمند شما ، محمد مهدی زمان وزیری، مدرس تربیت کودک