کارگاه هوشیاری چیست؟
کارگاه هوشیاری اولین فصل از کتاب «شخصیت فرزندت را بساز»، نوشته استاد محمد مهدی زمان وزیری است. در این فصل به بررسی مطالب مرتبط با انواع هوش، انواع رفتارهای فرزندان، انواع رشد و … پرداخته می شود.
سرفصل مطالب کارگاه هوشیاری:
- ضمیر آگاه و ناخوداگاه ذهن فرزندان
- انواع رفتارهای فرزندان
- هم حسی، همراهی، همفکری
- آشنایی با رشد فرزندان
- قدرت کلمات مثبت و منفی
ضمیر خودآگاه و ناخوداگاه چیست و چگونه باید در تربیت کودک استفاده شود؟
ضمیر خودآگاه و ناخوداگاه دو مفهوم روانشناسی هستند که به توضیح و درک عمیق تر عملکرد ذهن انسان کمک می کنند.
ضمیر خودآگاه به عنوان یکی از اجزای اساسی شخصیت، به معنای آگاهی و درک فرد از خودش، احساسات، نگرش ها و عقایدش است. این آگاهی به فرد کمک می کند تا از اعمال و رفتارهای خودش آگاه شود و در صورت لزوم آنها را با رفتارهای مطلوب تر جایگزین کند. همچنین باعث شناخت بهتر خودش و افزایش اعتماد به نفسش خواهد شد.
ضمیر خودآگاه شامل دو بعد است:
ضمیر خودآگاه بدنی: شامل آگاهی فرد از حس و حال بدنی و واکنش های فیزیکی خودش است، مانند خستگی، گرسنگی، درد و غیره.
ضمیر خودآگاه روانی: شامل آگاهی فرد از احساسات، افکار، نگرش ها، باورها و تصوراتش است. این بعد از ضمیر خودآگاه به فرد کمک می کند تا با احساسات خودش، مانند خشم، اضطراب، ترس و غیره، آشنا شود و بهتر درک کند که چطور می تواند بهتر با آنها روبرو شود.
ضمیر ناخوداگاه شامل تمامی اطلاعات و تجربیاتی است که در ذهن شخص وجود دارد ولی به صورت آگاهانه به آنها دسترسی ندارد. به عبارتی دیگر، این ضمیر شامل تمامی تجربیات، اعتقادات، ارزیابی ها، ترس ها، خواسته ها، و هرچیز دیگری است که در ذهن شخص وجود دارد، اما او نمی تواند به صورت آگاهانه به آنها دسترسی پیدا کند.
استفاده از این مفاهیم در تربیت کودکان می تواند به طرز قابل توجهی در شکل گیری شخصیت آنها مؤثر باشد. برای مثال، با یادگیری نحوه کارکرد این ضمایر، والدین می توانند بهتر درک کنند که چگونه رفتارهای آگاهانه و غیرآگاه خودشان بر تربیت کودکشان موثر باشد.
پیام های والدین زمانی اثر بخش است که به ناخودآگاه ذهن فرزندان منتقل شود. اگر تعداد پیام های آگاه شما بیشتر از پیام های ناخوداگاه شما باشد در ارتباط با فرزندتان دچار مشکل هستید.
برای صحبت کردن با ناخودآگاه فرزند باید موارد زیر را در نظر بگیرید:
- زمینه
- زمین
- زمان
- جسم
- روح
- روان
- پیامی که شما را نزدیکتر می کند نه دورتر
- واقعیتی که در 80 درصد مواقع منجر به تربیت نمی شود.
- پرسشگری
تمام موارد فوق را در کتاب شخصیت فرزندت را بساز توضیح داده ایم که چگونه می توانید از آنها در کنترل و هدایت ضمیر ناخودآگاه فرزندتان استفاده نمایید.
انواع رفتارهای فرزندان:
- رفتار ذاتی
- رفتار فطری
- رفتار شهودی
رفتار ذاتی: فرزند در حوزه رفتار ذاتی مانند پدر و مادرش رفتار می کند. والدین نباید در رفتار ذاتی فرزند دخالت کنند. مثل برونگرا یا درونگرا بودن کودک.
رفتار فطری: این نوع رفتارها، رفتارهایی هستند که کودکان با بزرگ شدنشان از خود بروز می دهند. مثلا کودکان در نوزادی انگشت خود را می ممکند و یا وقتی کمی بزرگتر می شوند چیزی را پرت می کنند. نحوه تشخیص این رفتار ها این است که ببینید آیا کودکان هم سن فرزند شما، همان رفتار یا مشابه آن را انجام می دهند؟ البته دقت کنید که درگیر آفتی به نام قیاس نشوید و فرزندتان با دیگران مقایسه کنید. دستکاری کردن رفتارهای فطری فرزند پیامدهای ناخوشایندی را به همراه خواهد داشت.
رفتار شهودی: این رفتارها از شهود کودک (مشاهده) ناشی می شود. مثلا کودک با مشاهده درگیری کودکان دیگر، الفاظ زشت را یاد می گیرد و آن ها را تکرار می کند. به خصوص رفتاری که والدین آن ها را انجام می دهند. مثلا القاب ناشایستی که والدین به هم می گویند تبدیل به سرچشمه شهود فرزند می شود و کودک همان الفاظ را تکرار می کند.
حال والدین به او می گویند که “حرف زشت نزن” در حالی که فرزند این حرف یا رفتار را از بزرگ تر های خودش فراگرفته است. اگر کودک دچار رفتار شهودی نامناسب است، والدین باید سه کار مهم را انجام دهند: هم حسی، همراهی، همفکری. توضیح این سه کار در کتاب شخصیت فرزندت را بساز مفصل شرح داده شده است.
انواع رشد کودک:
رشد جسمی:
والدین باید با مشاوره پزشک متخصص، مراقب رشد کودک باشند. دریافت کالری، ویتامین و سایر مواد مورد نیاز برای رشد کودک بسیار حائز اهمیت است. والدین باید به هرم غذایی متناسب با سن کودک توجه داشته باشند. خوردن شکلات، بستنی و سایر موارد پر انرژی باعث فعالیت زیاد کودک می شود و گاهی به سلامت او آسیب می رساند.
مثلا کودکی را مشاهده کردم که با خوردن بستی، سینوزیتش تشدید می شد و پدر و مادر بدون توجه به این مطلب مجدد برای او بستنی می خریدند. سعی کنید جهت حفاظت از سلامت کودکان و خانواده خود از مصرف مصنوعات و غذاهای بیرون حدال المقدور خودداری کنید.
رشد عقلی:
امروزه با توجه به رعایت بهداشت و تغذیه، عموم کودکان از رشد عقلی متناسب با سن خود برخوردارند. این که کودک شما با توجه به سنش بتواند مسائل را بفهمد می تواند با توجه به رفتار والدینش خوب یا بد باشد. اگر کودکی مسائل را بیشتر از سنش می فهمد، والدین او نیز باید متناسب با رشد عقلی او با وی برخورد کنند. معمولا این نوع کودکان دوست دارند با آنها مثل بزرگسالان صحبت کنند. اما والدین نباید انتظارات بیش از سن کودک را از وی داشته باشند. رعایت این نکات مستلزم مطالعه و دقت والدین است.
رشد عاطفی:
در رشد عاطفی نکته بسیار مهم این است که اگر کودکی رشد عاطفی مناسبی نداشته باشد هرچقدر هم که والدین امکانات در اختیارش قرار دهند بی ثمر خواهد بود. برای اینکه بفهمید کودک شما رشد عاطفی مناسبی پیدا کرده است یا خیر باید حساب کنید که کودک شما چند کلمه منفی و چند کلمه مثبت در روز می شنود.
فرمول محاسبه تاثیر گذاری کلمات منفی و مثبت در کتاب اشاره شده است. اگر کودکی رشد عقلی زیاد داشته باشد و رشد عاطفی کم، والدین قطعا در برخورد با دچار مشکل می شوند. آیا بزرگسالانی را دیده اید که رفتارهای بچه گانه دارند؟
استاد محمد مهدی زمان وزیری می گوید:
فرزندان شکوه زندگی هستند، شکوه ی زندگی نیستند.
بچه ها چشم نیستند، چشمه هستند.
بچه ها آرزوهای نزیسته والدین نیستند.
بچه ها کلاس های نرفته والدین نیستند.
بچه ها اخبار تلفنی والدین نیستند.
بچه ها در تمنای وجود خودشان بهترینند. آنها آمده اند تا خودشان باشند، نه شما و آرزوهای نزیسته شما.
جهت خرید پکیج شخصیت فرزندت را بساز و یا هر کدام از کارگاه ها، می توانید فرم زیر را تکمیل نمایید تا همکاران ما در اسرع وقت به شما مشاوره بدهند و هماهنگی لازم را به عمل آورند.
