سر منشا رفتارهای بد و ناشایست فرزندان:
رفتارهای بد و ناشایست فرزندان از جمله جلب توجه می‌توانند از مجموعه‌ای از عوامل و شرایط تاثیر گرفته باشند. تعامل پیچیده‌ای از عوامل ژنتیکی، محیطی و اجتماعی ممکن است باعث شکل‌گیری این نوع رفتارها شوند. در زیر به برخی از اصلی‌ترین عوامل منشاء رفتارهای بد و ناشایست فرزندان اشاره می‌کنم:
عوامل ژنتیکی:
برخی ویژگی‌های رفتاری و شخصیتی به ارث رسیده می‌شوند. بنابراین، اگر یک والدین یا افراد خانواده تاریخچه‌ی رفتارهای بد داشته باشند، احتمال دارد که این ویژگی‌ها به نسل بعد منتقل شوند. اما این به معنی عدم جایگیزینی رفتارهای بد با رفتارهای جایگزین نیست.
محیط خانوادگی:
محیط خانوادگی نقش اساسی در شکل‌گیری رفتارها و ارتباطات فرزندان را ایفا می کند. والدینی که نقش مثبت و سازنده‌ای در زندگی فرزندان نداشته باشند، ممکن است باعث ایجاد رفتارهای ناشایست در آنها شوند.
مدرسه و جامعه:
تعامل با همسالان و محیط‌های آموزشی و اجتماعی نیز می‌تواند تأثیر بسزایی در شکل‌گیری رفتارها داشته باشد. فشارها، استرس‌ها و تحولات اجتماعی می‌توانند رفتارهای نامطلوب را تشدید کنند.
مدیا و فرهنگ جامعه:
تاثیرات رسانه‌ها و فرهنگ جامعه نیز می‌توانند بر رفتارهای فرزندان اثر بگذارند. محتواهای منفی و نادرست در رسانه‌ها ممکن است دلیل برخی از رفتارهای ناپسند فرزندان باشند.
نقص های عصبی و روانی:
برخی مشکلات روانی و عصبی می‌توانند باعث رفتارهای ناپسندی در فرزندان شوند. اختلالات نارسایی توجه و بیش‌فعالی (ADHD)، اختلالات خوردن (مثل اختلالات رفتاری خوردن) و اختلالات خلقی می‌توانند تأثیرات خود را در رفتارها داشته باشند.
اعتیاد و مواد مخدر:
اعتیادها و استفاده از مواد مخدر نیز می‌توانند به رفتارهای ناشایست فرزندان منجر شوند و آنها را به راه‌های نامناسب هدایت کنند.
فشارهای اجتماعی و اقتصادی:
فشارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می‌توانند به عنوان موتورهایی برای رفتارهای ناپسند عمل کنند. برخی فرزندان به دنبال تعادل در محیط‌های نامناسب ممکن است به راهکارهای غیرسالم روی آورند.
به عنوان والدین و نهادهای مربوطه، مهم است که به دلایل اصلی جلب توجه، دقت کرده و با ارائه محیط‌های پایدار و سازنده، ارتباط مثبت و تربیت بهینه، به کاهش اینگونه رفتارها کمک کنید. همچنین، از منابع مشاوره و کوچینگ در صورت نیاز بهره بگیرید تا به بهترین شکل از تربیت فرزندان خود پشتیبانی کنید.
چگونه باید بدرفتاری های کودکان را ریشه کن کنیم؟
ریشه کن کردن بدرفتاری‌های کودکان علی الخصوص مواردی مثل جلب توجه در کودکان، یک فرآیند چندگانه و پیچیده است که نیاز به صبر، توجه و تلاش‌های مداوم دارد. در ادامه، تعدادی از راهکارهای کلی برای ریشه کن کردن بدرفتاری‌های کودکان آورده شده است:
ارتقاء مهارت‌های والدینی:
آموزش والدینی موثر و ارتقاء مهارت‌های ارتباطی و تربیتی می‌تواند بهبود مهمی در رفتارهای کودکان داشته باشد. آشنایی با تکنیک‌های تربیت مثبت، مدیریت خشم و ارتباط مؤثر با کودکان می‌تواند به والدین کمک کند تا بهتر به نیازها و توانایی‌های فرزندان خود پاسخ دهند.
محیط خانه پایدار و محبت‌آمیز:
محیطی که احساس امنیت و عشق برای کودکان ایجاد کند، می‌تواند به کاهش بدرفتاری‌ها کمک کند. تأمین زمینه‌های جذب، تفریح و ارتباط مثبت با والدین و خانواده می‌تواند به کودکان کمک کند تا احساسات خود را به طور سالم‌تر بیان کنند.
تشویق به رفتارهای مثبت:
تشویق و پاداش برای رفتارهای مثبت و خوب کودکان می‌تواند آنها را ترغیب به ادامه این رفتارها کند. پاداشهای انگیزشی مثل تحسین، وقت گذاشتن با کودک و اعطای جوایز مناسب می‌توانند این عمل را تسهیل کنند.
مدیریت خشم و احساسات:
آموزش به کودکان برای مدیریت خشم و احساساتشان، به آنها کمک می‌کند تا به طور مؤثر‌تر با احساساتشان کنار بیایند و به رفتارهای خشونت‌آمیز روی نیاورند.
آموزش انتخاب‌های صحیح:
کودکان باید آموزش ببینند که چگونه انتخاب‌های صحیح را در مواجهه با موقعیت‌های مختلف برگزینند. این شامل تصمیم‌گیری در مورد دوستی‌ها، رفتارهای اجتماعی و انتخاب‌های روزمره است.
مشاوره و پشتیبانی حرفه ای:
در مواقعی که بدرفتاری‌ها به طور جدی باشند یا نیاز به راهنمایی تخصصی باشد، مراجعه به مشاوره حرفه‌ای و متخصص می‌تواند به شما کمک کند. این افراد می‌توانند راهکارها و استراتژی‌های موثر را برای مدیریت بدرفتاری‌های کودکان ارائه دهند.
درباره دکتر محمد مهدی زمان وزیری بیشتر بدانید…
توجه به سبک زندگی و فرهنگ خانواده:
اصول و ارزش‌های خانواده، تربیت و تاثیرات فرهنگی نقش مهمی در تشکیل رفتارهای کودکان ایفا می‌کند. به تأکید بر ارتقاء اصول اخلاقی و انسجام در سبک زندگی خانواده توجه کنید.
توجه داشته باشید که ریشه کن کردن بدرفتاری‌های کودکان زمان‌بر است و نیازمند همکاری فعال والدین و محیط مثبتی است که برای کودک فراهم می‌شود.
چرا کودکان سعی دارند که توجه بزرگ تر ها را جلب کنند؟
کودکان به طبع خود احساسات و نیازهای مختلفی دارند که می‌خواهند آنها را برآورده کنند. تلاش کودکان برای جلب توجه بزرگ‌ترها نقش مهمی در رشد و توسعه‌شان ایفا می‌کند. در زیر، تعدادی از دلایلی که کودکان سعی می‌کنند توجه بزرگ‌ترها را جلب کنند را بررسی می‌کنیم:
نیاز به تأیید و توجه:
کودکان به عنوان فردی کوچک‌تر در خانواده و جامعه، نیازمند تأیید و توجه از سوی بزرگ‌ترها هستند. از طریق جلب توجه، آنها احساس می‌کنند که مورد توجه و مهم هستند.
یادگیری اجتماعی:
کودکان از طریق تقلید و تجربه‌های اجتماعی یاد می‌گیرند. با جلب توجه بزرگ‌ترها، آنها می‌توانند مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی را بهبود بخشند و یاد بگیرند که چگونه با محیط اطرافشان برخورد کنند.
تاثیرپذیری از محیط:
کودکان به طور طبیعی تمایل دارند از محیط خود تأثیر بگیرند و از طریق جلب توجه، می‌توانند به طرزی فعال بر محیط‌شان غالب شوند.
ارتباط با والدین و نگرانی‌ها:
برخی کودکان به منظور جلب توجه، رفتارهای خاصی انجام می‌دهند تا والدین را نگران کنند. این ممکن است به دلیل نیاز به توجه و محبت بیشتر از سوی والدین باشد.
انفعالات و احساسات:
کودکان به طور طبیعی تجربه‌های مختلف احساسی دارند و ممکن است از طریق رفتارها و عملکرد خود توجه بزرگ‌ترها را به احساسات و انفعالاتشان جلب کنند.
تجربه قدرت و کنترل:
جلب توجه می‌تواند به کودکان احساس قدرت و کنترل در محیط‌شان بدهد، زیرا با توانایی تأثیرگذاری بر رفتار بزرگ‌ترها، ممکن است به احساس خودمختاری دست پیدا کنند.
اهمیت دادن به نیازها و توانایی‌های کودکان در جلب توجه به صورت سازنده و مثبت، می‌تواند به توسعه شخصیتی و رشد روانی‌شان کمک کند. به عنوان والدین و مربیان، می‌توانید با توجه به نیازها و تجربیات کودکان، روش‌های مناسبی را برای پاسخگویی و تعامل با آنها انتخاب کنید.
در برابر جلب توجه کودکان چه رفتارهایی باید نشان داد؟
در برخورد با تلاش کودکان برای جلب توجه، مهم است که رفتارهایی نشان دهید که به وضوح نشان دهنده توجه و محبت شما به آنهاست، اما به طور همزمان به آنها مرزها و معیارهای مناسبی را نیز آموزش دهید. در زیر تعدادی از رفتارهای مؤثر در این زمینه آمده است:
توجه فعال و مثبت:
وقتی کودک شما تلاش می‌کند تا توجه شما را جلب کند، به او توجه فعال و مثبت نشان دهید. گوش دادن به او، چشم به راه شدن و اظهار اهمیت به حرف‌ها و انگیزه‌هایش می‌تواند او را تشویق کند که احساس اهمیت کند.
ارائه زمان مخصوص:
در برخورد با تلاش کودک برای جلب توجه، زمان مخصوصی برای تفریح، صحبت و بازی با او در نظر بگیرید. این ممکن است به کودک کمک کند تا به احساس دیده شدن و ارتباط نزدیک با شما دست پیدا کند.
تشویق به رفتارهای مثبت:
به جای توجه به رفتارهای منفی یا بدرفتاری به منظور جلب توجه، کودکان را تشویق کنید که رفتارهای مثبت و سازنده انجام دهند. از طریق تشویق و تجربه‌های موفق، آنها خواهند آموخت که چگونه توجه مثبت را بدست آورند.
افزایش تعاملات مثبت:
تعاملات مثبت و با ارزش با کودکان ایجاد کنید. سوال بپرسید، به داستان‌هایشان گوش دهید و تجربیات روزمره را با آنها به اشتراک بگذارید.
تنظیم مرزها:
در هنگامی که کودک شما رفتارهایی نشان می‌دهد تا جلب توجه کند، مرزهای مناسب و درستی تعیین کنید. به او بیاموزید که برای جلب توجه نیاز به رفتارهای مثبت و مناسب دارد.
توجه به احساسات:
از کودک بپرسید که چگونه احساس می‌کند و به او کمک کنید تا احساساتش را به طور صحیح بیان کند. این می‌تواند کودک را به ارتباط با احساساتش و انتقال نیازهایش به شما کمک کند.
معرفی راهکارهای متنوع:
به کودکان بیاموزید که راهکارهای مختلفی برای جلب توجه و برقراری ارتباط می‌توانند موثر باشند. شامل ترسیم تصاویر، نوشتن داستان‌ها، بازی‌های گروهی و تعاملات دیگر مشمول این مورد است.
با ترکیب این رفتارها، می‌توانید به کودک خود نشان دهید که توجه شما در دسترس است و به او کمک کنید تا راهکارهای موثرتری برای برقراری ارتباط و تعامل با محیط اطراف خود پیدا کند.
