به جای اینکه بگویید :"می تونی"بگویید:"میشه"
وقتی می خواهید از فرزندتان چیزی را درخواست کنید، به جای اینکه به ان ها بگویید:”می تونید این کار رو کنید، بگویید، میشه این کار رو بکنید.”اگر به بچه ها بگویید:”می تونید این کار رو بکنید” آن ها در مقابل درخواست شما مقاومت می کنند. اما اگر به ان ها بگویید:”میشه این کار را بکنید”. مثلا به ان ها بگویید:”میشه این میز رو تمیز کنی؟” شما از انها می خواهید کاری را انجام دهند.
اما وقتی به ان ها می گویید:”چه افتضاحی راه انداختی! می تونی اینجا رو تمیز کنی؟”شما توانایی های او را زیر سوال می برید. با این سؤال در واقع از انها می پرسید:”آیا تو می توانی این کار را بکنی؟””آیا این کار از عهده ی تو بر می آید؟”
اگر می خواهید فرزندانتان به حرف شما گوش کنند، باید خواسته های خود را خیلی رک و مستقیم با ان ها در میان بگذارید و دو پهلو با ان ها حرف نزنید. شما باید درخواست خودتان را به گونه ای بیان کنید که ان ها تشویق شوند با شما همکاری کنند.
پس بهتر است به بچه ها بگویید: “میشه این ریخت و پاش ها را مرتب کنی؟”با این سوال شما در واقع خواسته ی خود را مستقیما بیان کرده اید. اما در بسیاری از مواقع والدین با کفتن عبارت”می تونی”در واقع به بچه ها یشان دستور می دهند و شایستگی های آن ها را زیر سؤال می برند.
چون ان ها از والدینشان یاد گرفته اند که با بچه ها یشان این طوری حرف بزنند و اتوماتیک وار این کار را نیز می کنند. شاید این مسئله از نظر شما خیلی کم اهمیت به نظر برسد، اما نحوه ی درخواست شما از بچه ها، تاثیر بسیار زیادی در میزان همکاری آن ها با شما دارد.
میتونی یا میشه؟:
وقتی به بچه ها می گویید:”می تونی این جا رو تمیز کنی؟”از آن ها نمی خواهید کاری برای شما انجام دهند، بلکه به ان ها دستور می دهید و غیر مستقیم توانایی های آن ها را زیر سؤال می برید.
وقتی پدر و مادر ها با بچه هایشان این گونه حرف می زنند وبا نا امیدی و یأس به بچه ها دستور می دهند، و به بچه ها می گویند:”می تونی این کار رو انجام بدی یا نه؟”بچه ها از این جمله ی شما مفاهیم دیگری را به طور غیر مستقیم دریافت می کنند. آنها فکر می کنند که شما به توانایی های ان ها ایمان ندارید. آن ها ضمن شنیدن این جمله از شما، این پیام ها را دریافت می کنند:
- “توباید اینجا رو تمیز کنی”
- “تو باید قبلا این کار رو می کردی”
- “اصلا نباید به تو بگویم که اینجا رو تمیز کنی،خودت باید این کار رو بکنی”
- “قبل ازاینکه این ریخت و پاش ها را مرتب کنی، بهت گفته بودم این کار رو باید بکنی.”
- “تو کارهایی که من بهت می گم رو اصلا انجام نمی دی”
- “کارهایی که انجام می دی، به سن و سالت نمیاد”
- “واقعا برای من دردسرسازی”
- “همیشه یه خطایی از تو سر می زنه”
- “من خیلی عجله دارم و نمی تونم همه ی کارها رو خودم انجام بدم”
پیام را درست منتقل نمیکنید:
این ها جملات دستوری شما هستند. این جملات منفی باعث می شوند که شما به اهداف تربیتی خود نرسید. بعد از آموختن مهارت های تربیتی لازم، شما می فهمید که چگونه باید رک و رو راست درخواست های خود را مطرح کنید و بچه ها را از خودتان نترسانید.
برای روشن تر کردن مطلب برای شما مثالی می آورم. تصور کنید که شما می توانید فعالیت های مغزی فرزندانتان را کنترل کنید. وقتی به ان ها دستور می دهید و می گویید”می تونی این کار رو انجام بدی؟ “نیم کره ی چپ آن ها را فعال می کنید و ان ها منظور شما را نمی فهمند.
اما اگر به ان ها بگویید:”میشه این کارو انجام بدی؟” نیم کره ی راست آن ها و مرکز انگیزشی درونی آن ها فعال می شود و آن ها با شما همکاری می کنند.
خودتان را جای فرزندتان بگذارید:
اگر به بچه هایتان بگویید:”میشه این کار رو انجام بدی ؟”آن ها خودشان را در تصمیم گیری ما سهیم می دانند و تا حد زیادی دیگر در مقابل خواسته های شما مقاومت نمی کنند.
برای یک لحظه هم که شده، خودتان را جای فرزندتان قرار دهید و تصور کنید که کسی به شما دستور می دهد و می گوید: “می تونی ساکت بشی و به رختخواب بری؟” و یا همان فرد به شما می گوید:”میشه ساکت باشی و به رختخواب بری؟”
شاید فکر کنید که عبارت”می تونی ساکت بشی …”مؤدبانه تر است و عبارت “میشه ساکت باشی …”کمی دستوری و مستقیم است. پس شما به خوبی به تفاوت این دو نوع درخواست پی می برید. اگر چه عبارت “می تونی …” مؤدبانه تر و بهتر به نظر می رسد، اما معنی ضمنی آن این است که شما به طرف مقابلتان دستور می دهید.
شما به طور ضمنی به طرف مقابل می گویید: “من خیلی به شما دستور می دهم که این کار رو انجام بدین، بهتر است این کار رو بکنید وگرنه …”اما وقتی که به طرف مقابل می گویید:”می شه ،این کار رو انجام بدی”از او کمک می خواهید و او آزاد است.
می تواند با خواسته ی شما مخالفت کند. مطمئناَ وقتی از فرزندتان چیزی می خواهید، منظورتان همین است. اما وقتی به او دستور می دهید ،دستورات شما باعث می شود که او از پذیرفتن حرف های شما طفره رود.
ببینید که این دو کلمه چقدر منظور شما را عوض می کند. استفاده از عبارت “میشه”به خصوص در مورد پسربچه ها، خیلی موثرتر است و مردها نیز از این روش درخواست کردن بیشتر خوششان می آید. اما بیشتر خانم ها ترجیح می دهند، مستقیما چیزی را از کسی نخواهند و اغلب به طور غیر مستقیم خواسته های خود را مطرح می کنند؛
بنابراین این روش در مورد مرد ها و بچه ها خیلی موثر است.
بچه ها به حرف های ما گوش نمیدهند:
اگر همیشه از واژه ی “می تونی” برای بیان درخواست هایمان از بچه ها استفاده کنیم، بچه ها دیگر به حرف های ما گوش نمی دهند. شما به عنوان پدر و مادر بچه ها نمی توانید از بچه هایتان بخواهید کاری را انجام دهند که خودتان باور دارید ان ها از انجام دادن ان ناتوان هستند.
همگی خوب می دانید که وقتی به بچه ی خود می گویید”می تونی تلویزیون را خاموش کنی؟” منظورتان این نیست که بچه ی شما نمی تواند این کار را انجام دهد. بلکه شما با گفتن این جمله از او می خواهید تلویزیون را خاموش کند.
ولی خودتان نمی دانید که با گفتن این جمله چه مفاهیمی را به فرزند خود انتقال می دهید. قبلا در مورد مفاهیم منتقل شده از این نوع دستورات صحبت کردیم. پس دیگر جای بحثی نمی ماند که چرا بچه های شما به حرف شما گوش نمی دهند.
شاید عبارت “می تونی”مؤدبانه تر به نظر برسد،اما در عمل استفاده از این عبارت چندان مؤثر واقع نمی شود. اگر مدام به بچه ها بگویید:”می تونی این کار رو انجام بدی؟نمی تونی این کار رو انجام بدی؟”بچه ها منظور شما را خوب نمی فهمند و دیگر به حرف های شما گوش نمی دهند.
مهارت درخواست کردن:
یکی از مهم ترین مهارت هایی که زن ها باید آن را یاد بگیرند. این است که چطور از همسران خود کمک بخواهند. آن هم به گونه ای که آن ها به انجام این کار تشویق شوند نه اینکه دست از حمایت و کمک کردن به همسران خود بردارند.
بهترین روش برای یاد دادن چیزی به بچه ها این است که خودم برای ان ها الگو باشم. من به جای اینکه به پسرم محمدرضا بگویم:”می تونی این کار رو انجام دهی؟”به او می گفتم:”می شه این کار رو بکنی؟” و وقتی می بینم که چقدر سریع با من همکاری می کند، خیلی خوشحال می شوم.
وقتی محمدرضا به دیگران می گوید:”میشه لطفا به من کمک کنید؟ میشه لطفا این داستان رو برای من بخونید؟” همه از نحوه ی حرف زدن او تعجب می کنند.
اگرچه تلاش من در این بود که به او یاد بدهم چگونه خواسته های خود را مطرح کند و او هم این مهم را یاد گرفته.
ولی با گذشت زمان دیدم که در نحوه ی درخواست های او تغییر زیادی دیده شد و او خیلی محترمانه از دیگران می خواهد کاری را برایش انجام دهند.
بنابراین وقتی پدر و مادرها به جای گفتن:”می تونی این کار رو انجام بدی؟”به بچه ها بگویند: “میشه این کار رو بکنی؟” در واقع به آن ها یاد می دهند که چطور خواسته های خود را مطرح کنند.
