بچه های امروز با نسل قبل فرق دارند، درست مثل دنیای ما که با دنیای نسل قبل فرق دارد. دیگر بچهها از والدینشان ترس و واهمهای ندارند و روش های خشونت آمیز قدیمی در تربیت بچهها فقط از قدرت و جایگاه والدین کم میکند. امروزه تهدید و تنبیه فقط باعث میشود که بچهها نسبت به والدینشان جبهه گیری کنند و رفتارهای خشونت آمیزی از خودشان نشان دهند. اگر در تربیت فرزندتان از تنبیه بدنی استفاده کنید و سر آنها فریاد بکشید و آنها را تهدید کنید، نه تنها نمیتوانید آنها را کنترل کنید، بلکه آنها دیگر به حرف های شما گوش نمی دهند و با شما همکاری نمیکنند.
اکنون والدین سعی میکنند با فرزندانشان ارتباط خوبی داشته باشند، تا آنها برای تحمل فشار بار مشکلات جامعهی امروزه آمادهتر شوند، اما متأسفانه آنها هنوز برای رسیدن به این هدف مهم از روشهای منسوخ و کهنه تربیتی استفاده میکنند.
جوانی به من مراجعه کرده بود و داستان تربیت اشتباه پدرش را اینطور برایم تعریف کرد: « ما دو برادر و یک خواهر بودیم. پدرمان همیشه سعی می کرد با تهدید و ترس از تنبیه شدن، حرف هایش را به کرسی بنشاند. هر وقت به حرفش گوش نمی دادیم و سرپیچی می کردیم، دوباره ما را تهدید می کرد تا بالاخره از او اطاعت کنیم.
آن زمان وقتی تهدیدهای پدرم موثر واقع نمیشد، بیشتر تهدید می کرد و می گفت: اگر بازهم با من اینجوری حرف بزنی، یک هفته زندانیت می کنم. وقتی من مقاومت می کردم و به حرف هایش گوش نمی دادم، او می گفت : اگه دست از این کارت برنداری یک هفته، میشه دو هفته. وقتی باز هم به حرف او گوش نمی دادم، پدرم می گفت : خوب حالا که دیگه اصلا نمی خوای به حرفم گوش بدی، یک ماه به کارت کاری ندارم، برو تو اتاقت.»
همانطور که دیدید، این پدر هر بار، شدت تنبیه هایش را بیشتر میکرد، اما این کار اثری در فرزندش نداشت و باعث میشد او لجوج تر شود و بیشتر مقاومت کند. این جوان به من گفت:« آن زمان یک ماه تمام با خودم فکر می کردم که پدرم چقدر درحقم بی انصافی کرده، او به جای اینکه کاری کند که من به سویش جذب شوم و با او همکاری کنم، بیشتر مرا از خودش دور می کرد.»
آن کودک الان برای خود جوانی شده است ولی نحوه ی تربیت کردن والدینش باعث شده او در این سن از لحاظ روحی و روانی آسیب ببیند و دچار مشکل شود؟ آیا غیر از این است که ما فرزندانمان را برای موفقیت در آینده تربیت می کنیم ولی با این شیوه تقریبا آینده و موفقیت او را دچار مسئله می کنیم.
در گذشته برای رام کردن بچه های جسور از تنبیه و تهدید استفاده می کردند و امروزه شاهد آثار مخرب این روش که ظاهرا موثر بوده است، هستیم. اما اکنون دیگر در بچه ها اثری ندارد. بچه های امروز عاقل تر و پیچیده تر از بچه های نسل قبل هستند. ان ها معنی بی عدالتی و خشونت را خوب می دانند و نمی توانند آن را تحمل کنند و با مواجه شدن با رفتارهای خشونت آمیز، از خودشان واکنش نشان می دهند.
مهم تر از همه این است که تهدید و تنبیه باعث می شود که پل ارتباطی میان فرزندان و والدین از بین برود و با این کار به جای اینکه مشکلات به وجود آمده را حل کنید، خودتان جزئی از آن مشکل خواهید شد.
تنبیه کردن فرزندانتان باعث می شود آن ها دیگر شما را دوست خود ندانند و شما دشمن آن ها شوید. تنبیه کردن بچه ها باعث می شود، آن ها احساسات خود را از شما مخفی نگه دارند و شما دیگر نتوانید از آن ها حمایت کنید.
وقتی والدین سر فرزندانشان داد و فریاد می زنند، آن ها نسبت به حرفهای والدین خود بی تفاوت می شوند و گوش شنوا نخواهند داشت. اگر می خواهید فرزندانتان در آینده افراد موفق باشند و بتوانند روابط خوبی با دیگران برقرار کنند و در بازار تجارت نیز به رقابت با دیگران بپردازند، باید مهارت روابط اجتماعی امروز را یاد بگیرند. این مهارت ها به خصوص زمانی که والدین به حرف های فرزندانشان گوش می دهند و یا بالعکس زمانی که فرزندان به حرفهای والدین خود گوش می دهند، شکل می گیرد.
این نکته را باید بدانید که اگر می خواهید فرزندانتان به حرفهای شما گوش دهند، ابتدا خودتان باید به حرف های آن ها خوب گوش دهند، ابتدا خودتان باید به حرف های آن ها خوب گوش دهید تا آن ها این مهارت را از شما بیاموزند.
به عنوان مثال، وقتی شما به یک موسیقی که صدای آن بسیار بلند است گوش می دهید، چه اتفاقی می افتد؟ آیا می توانید دیگر صداهای اطراف خود را بشنوید؟ مسلما نه. وقتی سر فرزندانتان داد و فریاد می کنید، نیز همین اتفاق می افتد. آن ها صدای شما را نمی شنوند. وقتی والدین امروزی برای برقراری ارتباط با فرزندانشان درست همان کاری را می کنند که والدین آن ها انجام می دادند، نتیجه همان می شود که می بینید.
بچه ها ساکت می مانند و حرفی نمی زنند و والدین کنترل خود را از دست می دهند و عصبانی میشوند.
دوستدار شما: محمد مهدی زمان وزیری