1. “آفرین!”

وقتی فرزند کار خوبی انجام می‌دهند، طبیعی است که بخواهیم از آنها تعریف کنیم. اما جملات کلی مانند “آفرین” یا “کار عالی بود” می‌توانند انگیزه درونی کودکان را تضعیف کنند. این تشویق های کلامی عمومی باعث می‌شود فرزند وابسته به تایید دیگران باشد و به مرور زمان اعتماد به نفس خود را از دست بدهد.

جایگزین پیشنهادی: به جای تعریف کلی، دقیق‌تر باشید. به عنوان مثال، به جای “کار عالی بود”، بگویید: “چقدر خوب با دوستت همکاری کردی.” این نوع تشویق کلامی  به فرزند نشان می‌دهد که تلاش و عملکرد خاصش مورد توجه قرار گرفته است.

2. “آفرین برنده شدی یا تو بهترینی “

این جمله ممکن است فشار زیادی بر کودک وارد کند. کودک ممکن است فکر کند اگر به نتیجه دلخواه نرسید، به اندازه کافی تلاش نکرده است. این طرز فکر می‌تواند منجر به اضطراب و استرس در فرزندان شود.

جایگزین پیشنهادی: به جای تاکید بر کمال، روی پیشرفت تمرکز کنید. مثلاً بگویید: “تمرین بیشتر باعث می‌شود که در نواختن این قطعه پیشرفت کنی.”

3. “چیزی نیست که یا چیری نشده که”

وقتی کودکان زمین می‌خورند یا ناراحت هستند، ممکن است بگوییم “چیزی نیست که یا چیزی نشده که ” تا آنها را آرام کنیم. اما این جمله احساسات آنها را نادیده می‌گیرد و ممکن است فرزند احساس کند که شما درد یا نگرانی او را درک نمی‌کنید.

جایگزین پیشنهادی: به احساسات فرزند توجه کنید. بگویید: “می‌دانم که خیلی ترسیدی، بیا یک بانداژ بگذاریم.” این باعث می‌شود کودک احساس کند که شما او را می‌فهمید و حمایت می‌کنید.

4. “عجله کن!”

این جمله که اغلب در صبح‌های پر استرس گفته می‌شود، می‌تواند فرزند را مضطرب کند و احساس کند که همیشه تحت فشار است. به جای آن می‌توانیم لحنی همدلانه‌تر به کار ببریم.

جایگزین پیشنهادی: بگویید: “بیا با هم سریع‌تر آماده شویم.” این جمله حس همکاری و تیم بودن را به کودک منتقل می‌کند و فشار را کاهش می‌دهد.

5. “رژیم دارم.”

کودکان به شدت از والدین خود الگو می‌گیرند و دیدن و شنیدن صحبت‌های مرتبط با رژیم و وزن می‌تواند باعث شود آنها نگرانی‌های غیرضروری درباره بدن خود پیدا کنند. این می‌تواند به مشکلات تصویر بدن و حتی اختلالات خوردن منجر شود.

جایگزین پیشنهادی: به جای صحبت از رژیم، غذا را به عنوان منبع انرژی و سلامتی معرفی کنید. مثلاً بگویید: “ما این غذاها را می‌خوریم تا سالم و قوی بمانیم.”

6. “ما نمی‌توانیم این را بخریم یا پول نداریم”

گفتن این جمله به کودکان می‌تواند حس ناامنی مالی در آنها ایجاد کند. کودکان ممکن است نگران مسائل مالی خانواده شوند و احساس کنند که کنترل مالی ندارید.

جایگزین پیشنهادی: به جای آن بگویید: “ما تصمیم گرفته‌ایم که پول‌مان را برای چیزهای مهم‌تر ذخیره کنیم.” این جمله به فرزند می‌آموزد که مدیریت مالی و اولویت‌بندی چقدر مهم است.

7. “با غریبه‌ها حرف نزن یا میدزنت”

این جمله به ظاهر ساده ممکن است کودک را به ترس غیرضروری از غریبه‌ها وادارد. همچنین ممکن است در شرایط اضطراری کودک از کمک غریبه‌ها خودداری کند.

جایگزین پیشنهادی: سناریوهای مختلفی را با کودک مطرح کنید و از او بپرسید در شرایط خاص چه کاری انجام می‌دهد. این به کودک کمک می‌کند تا بهتر بفهمد چه زمانی باید مراقب باشد و چه زمانی می‌تواند به دیگران اعتماد کند.

8. “مواظب باش.”

وقتی کودک در حال انجام فعالیتی مثل بالا رفتن از وسایل بازی است، گفتن “مواظب باش” می‌تواند او را حواس‌پرت کند و احتمال سقوط یا آسیب را افزایش دهد.

جایگزین پیشنهادی: به جای گفتن این جمله، در نزدیکی او باشید و در صورت نیاز آماده کمک باشید. اجازه دهید کودک خودش روی فعالیتش تمرکز کند.

9. “دسر نداری مگر اینکه شام را تمام کنی.”

این جمله باعث می‌شود فرزند ارزش دسر را بیش از اندازه بالا ببرد و به غذای اصلی بی‌توجه باشد. همچنین استفاده از غذا به عنوان پاداش یا تشویق یا تنبیه  می‌تواند منجر به عادات غذایی ناسالم شود.

جایگزین پیشنهادی: بگویید: “ابتدا شام را می‌خوریم، بعد دسر.” این جمله بدون تحمیل فشار، به کودک ترتیب غذایی را نشان می‌دهد.

10. “بگذار کمکت کنم یا تو بلد نیستی “

کمک سریع و فوری به کودکان، به جای اینکه به آنها اجازه دهد مشکل را خودشان حل کنند، می‌تواند استقلال و اعتماد به نفس آنها را تضعیف کند.

جایگزین پیشنهادی: به جای کمک مستقیم، از فرزند سوال کنید: “فکر می‌کنی قطعه بزرگ‌تر باید پایین باشد یا قطعه کوچک‌تر؟” این به کودک کمک می‌کند تا مهارت حل مسئله را یاد بگیرد و اعتماد به نفس بیشتری پیدا کند.