تشویق فرزند می‌پردازد
اصول صحیح تشویق فرزندان: راهنمای جامع برای والدین
تشویق ، یکی از ابزارهای مؤثر در تربیت و رشد کودکان است که می‌تواند تأثیر عمیقی بر روی رفتار، اعتماد به نفس و انگیزه آنها داشته باشد. اما این تشویق باید به درستی و با رعایت اصول مشخص انجام شود تا نتایج مطلوبی به همراه داشته باشد. در این مقاله، به بررسی اصول صحیح تشویق کودکان و نکات مهمی که والدین باید در نظر داشته باشند، می‌پردازیم.
اصول صحیح تشویق فرزندان
۱. تمرکز بر تلاش به جای نتیجه: تشویق کودکان باید بر تلاش و پشتکار آنها متمرکز باشد، نه فقط بر نتایج نهایی. این کار به کودک می‌آموزد که ارزش واقعی در تلاش و کوشش نهفته است. به جای گفتن «تو عالی هستی چون نمره ۲۰ گرفتی»، بهتر است بگویید: «از اینکه اینقدر سخت تلاش کردی تا به این نمره برسی، خیلی خوشحالم».
۲. تشویق خاص و مشخص: تشویق‌های کلی و مبهم مثل «کارت خوب بود» کمتر مؤثرند. بهتر است تشویق ها مشخص و مرتبط با رفتار یا عمل خاصی باشد، مثلاً «از اینکه به خواهرت کمک کردی تا تکالیفش را انجام دهد، خیلی خوشحالم».
۳. پرهیز از تشویق بیش از حد: تشویق بیش از حد می‌تواند باعث وابستگی کودک به تشویق و کاهش انگیزه درونی شود. تشویق باید متعادل و با توجه به رفتارهای واقعی کودک ارائه شوند.
۴. تشویق به عنوان ابزاری برای یادگیری :تشویق می‌تواند به کودک بیاموزد که اشتباهات بخشی از فرایند یادگیری هستند. به جای سرزنش کودک برای اشتباهاتش، او را تشویق کنید تا از آنها بیاموزد. مثلاً «اشتباه کردی، اما از این اشتباه می‌توانی یاد بگیری و دفعه بعد بهتر عمل کنی».
5. تحسین عاطفی : این نوع تقدیر از طریق ابراز محبت، نوازش و توجه به نیازهای عاطفی کودک انجام می‌شود. این کار باعث تقویت ارتباط عاطفی بین والدین و کودک می‌شود و به کودک احساس امنیت و ارزشمندی می‌دهد.
6. تشویق فعالیتی: این نوع تشویق اانجام فعالیتی است که مورد علاقه فرزند است.شما باید علایق فرزندانتان را بشناسید و ببینید برای هریک از آنها چه چیزی می تواند به عنوان تشویق عمل کند. به فرزندانتان کمک کنید فعالیت های را که دوست دارندانجام دهند مانند بازی کردن ، پارک رفتن و…..
7. زمان‌بندی مناسب :زمان‌بندی مناسب برای تشویق بسیار مهم است. باید بلافاصله پس از رفتار مطلوب انجام شود تا کودک ارتباط مستقیم بین رفتار و تشویق را درک کند.
8. تنوع در تشویق: تنوع در تشویق، مانند استفاده از کلمات، اقدامات،و فرصت‌های ویژه، می‌تواند اثرگذاری بیشتری داشته باشد و به کودک نشان دهد که تلاش‌هایش واقعاً مورد توجه است.
9. اجتناب از مقایسه: مقایسه کودک با دیگران در قالب تشویق می‌تواند تأثیر منفی بر روحیه و اعتماد به نفس او بگذارد. بهتر است کودک را بر اساس پیشرفت‌های شخصی‌اش تشویق کنید، نه در مقایسه با دیگران.
10. ایجاد محیطی امن برای تحسین : محیط خانوادگی باید محیطی امن و برانگیزاننده باشد که کودک در آن انگیزه درونی پبدا کند.
11. تمرکز بر رفتارهای درونی و ارزش‌های اخلاقی: تشویق باید بر تقویت ارزش‌های اخلاقی و رفتارهای درونی کودک تمرکز کند. به جای تمرکز بر موفقیت‌های خارجی، باید به کودک نشان داد که رفتارهای مثبت و ارزش‌های درونی مانند صداقت، مهربانی و مسئولیت‌پذیری ارزشمندترین دستاوردها هستند.
تشویق های ممنوع
قسمتی از کتاب فرزند خود شکوفا بساز
انواع تشویق های نادرست
۱. تشویق معکوس: گاهی اوقات والدین تشویق معکوس انجام می دهند یعنی به جای تشویق کردن رفتار خوب فرزند، رفتار بد و زشت او را تقویت می کنند ( قسمتی از کتاب فرزند خود شکوفا بساز)
۲. تشویق مشروط : تشویق تنها در صورتی انجام می‌شود که کودک به یک هدف خاص برسد یا یک شرط خاص را برآورده کند. این نوع تشویق می‌تواند باعث شود که کودک انگیزه‌ای برای تلاش نداشته باشد مگر اینکه شرط تعیین‌شده برآورده شود.
۳. تشویق مقایسه‌ای: زمانی است که کودک با دیگران مقایسه شود، مانند «اگر تو مثل خواهر بزرگترت موفق شوی، من خیلی خوشحال می‌شوم». این کار می‌تواند به کاهش اعتماد به نفس کودک منجر شود.
۴. تشویق مصنوعی و غیرواقعی :به معنای تعاریف و تقدیرهای نادرست است، مانند «تو همیشه بهترین هستی»، که در واقعیت درست نیست و ممکن است باعث ایجاد تصورات نادرست در کودک شود.
مزایای صحیح تشویق کودکان
اعتماد به نفس: تشویق صحیح می‌تواند به افزایش انگیزه درونی و اعتماد به نفس کودک کمک کند. زمانی که کودک به صورت اصولی و تکنیکال تشویق می‌شود، احساس می‌کند که تلاش‌هایش مورد توجه و ارزش است.
تقویت رفتارهای مثبت: تشویق های صحیح باعث تقویت رفتارهای موثر کودک شده و موجب می‌شود که کودک تمایل بیشتری به تکرار این رفتارها داشته باشد.
ایجاد ارتباط مثبت با والدین: تشویق های صحیح به ایجاد ارتباط نزدیک‌تر و مثبت‌تری بین والدین و کودک کمک می‌کند و به کودک احساس امنیت و محبت می‌دهد.
تشویق به یادگیری و پیشرفت: هنگامی که کودک به خاطر تلاش‌هایش تشویق می‌شود، انگیزه بیشتری برای یادگیری و بهبود مهارت‌هایش پیدا می‌کند.
کاهش استرس و اضطراب: تشویق مثبت می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب کودک کمک کند و او را به آرامش بیشتری در فعالیت‌هایش برساند.
تشویق به مسئولیت‌پذیری: تشویق صحیح به کودک می‌آموزد که مسئولیت‌های خود را به درستی انجام دهد و به اهمیت مسئولیت‌پذیری پی ببرد.
تربیت فرزند (تعریف فرزند)
